Οι καλλιτέχνες για μια ακόμα φορά απέναντι σε μειωτικές επιλογές.
Ο κύριος στόχος του πολιτιστικού κινήματος.
Οι καλλιτέχνες βρίσκονται αντιμέτωποι το τελευταίο διάστημα με τις νομοθετικές επιλογές της κυβέρνησης που υποβαθμίζουν την εκπαιδευτική και επαγγελματική τους προοπτική. Έρχεται σαν επιστέγασμα της πολύχρονης κρίσης κάθε είδους, που από τους πρώτους που επλήγησαν και με τη μεγαλύτερη ένταση, ήταν ο κλάδος τους.
Είναι όμως τώρα η ευκαιρία, για όλους όσοι αναζητούν μια συνολική αναβάθμιση της πολιτιστικής μας ζωής να αναδείξουν την βασική αιτία της κακοδαιμονίας που μαστίζει τον “χώρο” που δεν είναι άλλη από την οικονομική απαξίωση που υφίσταται εδώ και δεκαετίες.
Η Ελλάδα μας, η πατρίδα του πολιτισμού, των τεχνών, των γραμμάτων, η χώρα με την πανάρχαια ιστορία και τα μνημεία της, παρ’ όλα αυτά και πολλά ακόμα μεγάλα λόγια που ακούμε τόσα χρόνια, είναι η τελευταία χώρα στην Ευρώπη από μεριάς κρατικών δαπανών για τον πολιτισμό. Δίνει το 0,3%, όταν ο μ.ό. είναι στο 1% και υπάρχουν χώρες που δίνουν και πάνω από 2% του προϋπολογισμού τους. (Να σημειώσουμε την προ δεκαετιών σύσταση της Unesco στα κράτη – μέλη της να τείνουν προς το 2,5%.)
Δεν φταίει η κρίση γι’ αυτό. Προϋπήρχε της κρίσης, η οποία ήρθε και εξ αιτίας αυτού. Ακόμα και στις καλύτερες παρελθούσες εποχές, πάλι τελευταία ήταν η χώρα μας – ποτέ δεν ξεπέρασε το 0,4%.
Αυτά τα ποσοστά (και τα ποσά που αντιστοιχούν), είναι η ανάγλυφη απόδειξη της ελάχιστης εκτίμησης και ενδιαφέροντος που επί δεκαετίες έχουν οι κυβερνώντες για τους καλλιτέχνες και τον πολιτισμό παρά τα λόγια τα μεγάλα. Αλλά και της άγνοιας του τι σημαίνει πραγματική πολιτιστική ανάπτυξη και ποια ωφέλεια αλλά και αξία αυτή προσδίδει σε όλη την κοινωνία.
Αυτή η μίζερη κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Όλοι σχεδόν οι συντελεστές στον καλλιτεχνικό χώρο δοκιμάζονται.
Οι φορείς του πολιτισμού, οι καλλιτέχνες που βρίσκονται σε απόγνωση λόγω των πολλαπλών κρίσεων θα πρέπει να πιέζουν για τέτοιο στόχο. Να ξεκολλήσουμε από την τελευταία θέση στην Ευρώπη και σταδιακά να μπορέσει η χώρα μας να αντιμετωπίσει με καλύτερους όρους και τα μνημεία της και τις τέχνες και τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον πολιτισμό. Πολλά πράγματα στη ζωή των ανθρώπων θα βελτιωθούν και η κοινωνία αλλά και η πολιτεία θα βγουν πολλαπλά ωφελημένες.
Το θέμα της χρηματοδότησης του πολιτισμού είναι κυρίαρχο και τώρα που πηγαίνει η χώρα στις εκλογές οφείλουν τα κόμματα να τοποθετηθούν όχι μόνον για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο αλλά και για το μείζον αυτό θέμα της μόνιμης υποχρηματοδότησης.
Σωτήρης Οικονόμου
(Φεβρουάριος 2023)
